BUITENGOED GEUL EN MAAS
2013 - 2014
NL-PL-302.001
Buitengoed Geul en Maas
Het Buitengoed Geul & Maas is een aaneenschakeling van kastelen en landgoederen in de gemeenten Maastricht, Meerssen en Valkenburg aan de Geul. In dit gebied wordt een bijzondere doorkijk gegeven door vele tijdlagen van onze historie, waarvan de gevolgen van de start van de industrialisatie in Nederland door de Maastrichtse ondernemer Regout een uniek onderdeel vormen. Dit rijke verleden laat onverlet dat inzake het creëren van een duurzaam toekomstperspectief van het Buitengoed vele vraagstukken actueel zijn. Vraagstukken op het gebied van het watersysteem, het landschappelijk en ecologisch raamwerk, erfgoed, economie & functies en ontsluiting & toegankelijkheid. Om ontwikkelingen op gang te brengen, ideeën te genereren, te inspireren en om een integraal gemeenschappelijk, inhoudelijk kader te schetsen is door bureau VERBEEK landschapsarchitectuur / ecologie / stedelijk ontwerp in samenwerking met vertegenwoordigers van de drie gemeenten, de provincie Limburg en verschillende stakeholders een integrale gebiedsvisie voor het Buitengoed Geul & Maas opgesteld.
Voorop in de gebiedsvisie staat dat bewoners, gebruikers, ondernemers en overheid samen streven naar behoud, beheer en (her)ontwikkeling van het cultuurhistorisch erfgoed. Overheden creëren hierbij de randvoorwaarden voor ontwikkeling van het Buitengoed en zoeken de verbinding op met initiatiefnemers om tot realisatie te komen. Tijdens het opstellen van de gebiedsvisie is deze gezamenlijke taakstelling al uitgedragen tijdens meerdere informatie- en inspiratiesessies. Belangrijke aandachtspunten zijn:
- Behouden en versterken van de ruimtelijke kwaliteiten van het landschappelijk en ecologisch raamwerk in wisselwerking met de daarin gelegen ‘boedel van erfgoed’ in de vorm van vele kastelen en landgoederen.
- Het werken aan het herstel van het watersysteem, waarbij gekeken wordt naar de kwaliteit van het water en de ontwikkeling van de natuurwaarden, maar vooral ook naar de historische functie en vormgeving van het watersysteem binnen de begrenzing van de landgoederen.
- Het slechten van barrières en het oplossen van knelpunten zoals die gevormd worden door (infrastructurele) projecten uit de 20ste en 21ste eeuw.
- Het verbeteren van de herkenbaarheid en toegankelijkheid van het Buitengoed en de daarin aanwezige landgoederen. Enerzijds behelst dit het komen tot een eenduidige en herkenbare ‘vermarkting’ van Buitengoed Geul & Maas, zodat dit gebied in het collectieve geheugen van bewoners en gebruikers blijft hangen. Anderzijds wordt gewerkt wordt aan de verbetering van de fysieke recreatieve ontsluiting van het gebied en het duiden van representatieve startpunten en entrees.
Voor aan aantal van de landgoederen in Buitengoed Geul & Maas is een cultuurhistorische analyse uitgevoerd op objectniveau. Bij toekomstige ontwikkelingen op en om de landgoederen kan zodoende een betere afweging gemaakt worden ten aanzien van de cultuurhistorische waarde van het landgoed als integraal samenhangend geheel en kan een ruimtelijke ontwikkeling zich eenvoudiger voegen naar de essentie van het landgoed.